Samowole budowlane – zalety uproszczonego postępowania legalizacyjnego

Zanim przejdziemy do uproszczonego postępowania legalizacyjnego, wyjaśnimy kiedy mamy do czynienia z samowolą budowlaną.

Przepisy ustawy Prawo Budowlane czy też inne akty normatywne odnoszące się do kwestii budowlanych nie wyjaśniają czym dokładnie jest samowola budowlana. Określenie to powszechnie występuje w doktrynie i orzecznictwie. Dzięki temu możliwe jest wyodrębnienie jego znaczenia.

Należy przez nią rozumieć budowę obiektu:

Zaliczane są również do niej garaże, szopy, wiaty, a nawet wypożyczalnia sprzętu narciarskiego. W lutym tego roku doszło do wypadku w Bukowinie Tatrzańskiej. Silny podmuch wiatru zerwał dach wypożyczalni narciarskiej, w wyniku czego śmierć poniosły 3 osoby, a 4 została ranna. Właściciel nielegalnie postawionej wypożyczalni nart usłyszał zarzut popełnienia samowoli budowlanej. Więcej informacji o tym zdarzeniu przeczytają Państwo pod linkiem: https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1453600,zakopane-wypadek-w-bukowinie-tatrzanskiej-zarzuty.html

Samowola często występuje w przypadku modyfikacji istniejącego już obiektu. Mamy tutaj na myśli bezprawne dobudowywanie części obiektów. Zjawisko jest bardzo powszechne z uwagi na to, że właściciel często przy rozbudowie obiektu zapomina o uzyskaniu pozwolenia albo zgłoszenia planowanej rozbudowy. W głównej mierze wiąże się to z dobudowywaniem tarasu, ganku, a nawet piętra.

PRZYKŁAD

W przypadku chęci wybudowania przydomowego tarasu naziemnego do 35 m² (zgodnie z nowymi przepisami) nie potrzebujemy pozwolenia, ani nawet zgłoszenia.  Natomiast w sytuacji kiedy, będziemy chcieli wybudować taras naziemny o większym metrażu, wymagane jest zgłoszenie. Jeżeli nie zostanie ta czynność przez nas wykonana to również mamy do czynienia z samowolą.

Co jeszcze się kwalifikuje ?

• Rozpoczęcie robót budowlanych przed uzyskaniem ostatecznej decyzji,
• Wznowienie robót budowlanych ( pomimo ich wcześniejszego wstrzymania),
• Prowadzenie prac rozbiórkowych obiektów budowlanych bez ich wcześniejszego zgłoszenia bądź dokonywanie rozbiórki obiektu bez uzyskania pozwolenia,
• Wykonywanie prac budowlanych w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami – wystarczy,że budowa realizowana jest w odmienny sposób od zatwierdzonego projektu budowlanego, nie jest prowadzony dziennik budowy, czy też nie został mianowany kierownik budowy

Dodatkowe postępowanie legalizacyjne

Nowe przepisy wprowadzają odrębne postępowanie legalizacyjne. Zgodnie z art. 49f Prawa budowlanego ma ono zastosowanie do samowoli budowlanych, których budowa zakończyła się minimum 20 lat temu, przed wszczęciem postępowania legalizacyjnego.

Art. 49f. 1. W przypadku stwierdzenia budowy obiektu budowlanego lub jego części:

• bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę albo

• bez wymaganego zgłoszenia albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia

jeżeli od zakończenia budowy upłynęło co najmniej 20 lat, organ nadzoru budowlanego wszczyna uproszczone postępowanie legalizacyjne.

Postępowanie wszczynane będzie z urzędu przez organ nadzoru budowlanego. Zarówno właściciel jak i zarządca obiektu budowlanego może żądać wszczęcia takiego postępowania.

Największa zaleta – brak opłaty legalizacyjnej

Poprzednio sporo właścicieli ponad 20 letnich samowoli budowlanych obawiało się zalegalizowania swoich obiektów z uwagi na ponoszenie ogromnych kosztów związanych z opłatą legalizacyjną. W trybie uproszczonym ustawodawca nie przewiduje żadnej opłaty legalizacyjnej.

Mniej wymaganych dokumentów – czego dokładnie potrzebujemy?

1) oświadczenia o dysponowaniu nieruchomością na cele budowlane,

 2) geodezyjną inwentaryzację powykonawczą legalizowanego obiektu,

3) ekspertyzę techniczną sporządzoną przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane, która potwierdzi, że stan techniczny legalizowanego budynku:

a) nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi

b) pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodnie z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania.

Należy jeszcze wspomnieć o tym, że organ nadzoru budowlanego nakłada obowiązek dostarczenia dokumentów legalizacyjnych w terminie nie krótszym niż 60 dni od dnia wydania postanowienia o przedłożeniu tych dokumentów.

Kolejna korzyść

W uproszczonej procedurze nie będzie badana zgodność inwestycji z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Decyzja legalizacyjna

W przypadku pozytywnej weryfikacji dokumentów organ nadzoru budowlanego wyda decyzję o legalizacji. Istotną kwestią jest tutaj fakt, iż będzie ona jednocześnie podstawą użytkowania obiektu (nie ma konieczności ubiegania się o osobne pozwolenie na użytkowanie).

W sytuacji kiedy nie istnieją podstawy do wydania decyzji legalizacyjnej, organ nakaże rozbiórkę samowoli budowlanej.

Ważne!

Nie będzie można zastosować uproszczonego postępowania legalizacyjnego, jeżeli:

1. Przed dniem wejścia w życie nowelizacji ( przed 19.09.2020r.) została wydana decyzja o rozbiórce obiektu budowlanego,
2. Jeżeli 20 lat upłynęło po dniu wydania postanowienia nakazującego wstrzymanie budowy

Zachęcamy również do zapoznania się z poprzednim artykułem, który dotyczy wrześniowej nowelizacji prawa budowlanego https://prawomieszkaniowe.com/wrzesien-prawo-budowlane-zmiany/

W razie jakichkolwiek wątpliwości czy pytań zapraszamy do brania aktywnego udziału w dyskusji w komentarzach.